DİL - EDEBİYAT-TARİH
İSİMLER
İSİMLER TEST 1
1. Konaklardaki (I)kölelerin çoğu zaman en büyük rüyası da (II)ev sahibine (III)kölelik bedelini ödeyerek özgürlüğe kavuşabilmeleriydi. Ama bu (IV)paranın miktarı çok yüksekti. Bu durumlarda (V)kölelerin imdadına devlet yetişiyordu.
Yukarıdaki parçada numaralanmış bölümlerden hangisi ad tamlaması değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. Seyir defterimde üç billûr harf
II. İlk leylek sürüsünü gördüğümde
III. Devemin gölgesine bağdaş kurdum.
IV. Fikrimin kış bahçesinde
V. Baharın fısıltısını duydum.
2. Numaralanmış dizelerin hangisinde zincirleme ad tamlamasına yer verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözün aldığı "-ı takısı" işlev bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Bütün ufku sardı küçük kum taneleri
B) Yavaşça kızarmış dünyanın yüzü
C) Kuşlar cıvıltıyla beslermiş hayatı
D) Kumlar kalmış, ey yolların ışığı sen gidince?
E) Silindi dillerden eski şarkıların rengi.
4. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi hem iyelik, hem hal eki almıştır?
A) Oysa o, yetersizliğin acısıyla kıvranıyordu.
B) Aşk ilminin sınırlarını daha çok zorlamalı.
C) Yarınların gönül sultanı şekilleniyordu artık.
D) Onun dilinde şiir, bir ilham güneşi oldu.
E) Herkes onu babasının tahtına lâyık buluyordu.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması "dolaylı tümleç" görevinde kullanılmıştır?
A) Hayat, o sıradan cümlelerin içinde saklıdır.
B) Bu şiir, insanın bütün bir hayatını anlatmıştı.
C) İşte o zaman anlayacaksınız ölümün değerini.
D) Bu müzikte aklın sınırlarını zorlamış gibiydi.
E) Uğruna akıl hastanelerine düşeceğiniz bir duygunuz yok mu?
Kafile uzaktan görününce
Sevinç ve mutluluk (I)çığlıkları yükseldi
En başta Baha Velet
Ardınca Mevlana Celalettin
(II)Çocukları, (III)eşleri ve dervişleri
Müjde (IV)çiçekleri gibi
Yayılmıştı (V)ovaya
6. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi ismin hal ekini almıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I)Cilven, (II)nazın, (III)endamın her bir şeyin çok güzel de
(IV)Saçlarını şöyle bir arkaya atışın başka
Bir (V)aşkı başından sonuna anlatışın başka
7. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi iyelik eki almamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. (I)Kör kadının yanındaki (II)dördüncü perşembe günü (III)kuzey rüzgârının bulutları (IV)çatıların üzerinde hızla ittiği bir sabah (V)binalar arasındaki meydanı geçtim.
Yukarıdaki numaralanmış bölümlerden hangisi zincirleme isim tamlamasıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hal eklerinden herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Rum ülkesinin övündüğü bir padişahtı Mevlâna
B) Şehrin dışında, Karaman yolundaki çayırlığa taşındı.
C) Toprağa verilen aziz sevgililer ziyaret edildi.
D) Aldığım bir kararı açıklamak istiyorum size
E) Emanet olarak yüklediğin görevini açıklıyorum.
10. Bazı durumlarda ad tamlamalarında tamlanan tamlayandan önce kullanılabilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala örnek bir tamlama kullanılmamıştır?
A) Gönül dostlarındadır tapusu İstanbul'un
B) İlkbaharla açılır kapısı mevsimlerin
C) Sınırsız vuslat için çınlar telleri gönlümün
D) Rastlamak ne hoş güzellerin en hasına
E) Dök ayıplı şüpheleri sularına yağmurun
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili bölüm, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) Gözlerim sonsuz ufuklara dalıyor.
B) Sen ki gönül burcumda doğan günsün.
C) Yarı gecelere vurdum taşlı yolumu.
D) Nasıl bir kıskacın içindedir hasta beden
E) Alıp vuruyor beni çıkmaz sokaklara
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili bölüm bir ad tamlaması değildir?
A) Aşk, bir bebeğin dünyayı adım adım emeklemesidir.
B) Tomurcukların ucunda yeşermiştir filizler.
C) Baharın gözleri vurur ağacın dallarına.
D) Aynalara yansıyan güzelliğin parıltısıdır.
E) En tatlı zamanların neşesisin güzel çocuk.
(I)Yeşil limonlar arasında
Güneydeyim (II)serserilik yaşımda
Topuklarımdan (III)dertli türküler akıyor
Erken yaz güllerinde (IV)gülün tekrarı
(V)Zalim avcılar bile dokunmaz güle
13. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış bölümlerden hangi ikisi ad tamlamasıdır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) IV. ve V. E) III. ve IV.
(I)Dişlerinde ışıyan (II)sözlerini dinlerdim.
(III)Gözlerini aşka bağlayan (IV)perilerin.
(V)Ağzında eriyen harflerin vardı.
14. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi hem ikinci tekil, hem üçüncü tekil kişiyi çağrıştıracak nitelikte değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. Bir akşamüstü, Erenkuş'a doğru yürüyünüz ve elektrik santralinin taraçasına inerek, iki yanınızda gür çağlayanları, körfezi ve Akdağ'ı seyrediniz.
Yukarıdaki cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Zincirleme ad tamlamasına yer verilmiştir.
B) "gür çağlayanları" bir sıfat tamlamasıdır.
C) Birden çok birleşik sözcüğe yer verilmiştir.
D) Yüklem bir birleşik eylemdir.
E) "akşamüstü" sıfat tamlaması biçiminde oluşmuş bir birleşik sözcüktür.
16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "-den" takısı diğerlerinden farklı bir işlevde kullanılmıştır?
A) Takatim kalmadı artık bağırmaktan
B) Bengisuyu içebilsem o büyük ırmaktan
C) Gel, umutların filizlendiği bir gül bahçesinden
D) Bir bâde sun ellerinle ey güzel Aşkı senin gözlerinden içeyim
E) Geçmiş takvimlerden dökülen yapraklara bak!
17. Sade isimleriyle (I)İstanbul’un semtlerine şahsiyet ve hatıra veren (II)sakız ağaçlarını, küçük taş basamaklı (III)sur kahvelerinin süsü asmaları, teker teker sayardım.
Bu cümlede altı çizili ad tamlamalarının türlerine göre doğru sıralanışı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
A) Belirtisiz Belirtili Zincirleme
B) Zincirleme Belirtisiz Zincirleme
C) Belirtili Belirtisiz Zincirleme
D) Belirtili Belirtili Belirtili
E) Belirtili Zincirleme Belirtisiz
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hal eklerinden herhangi birine yer verilmemiştir?
A) Nefsin kara zulmünden kurtulmanın tek yolu aşktı.
B) Halkın hayranlık duyguları içinde yaşadı.
C) Neydi koca sultanın öğretmek istediği ilim?
D) Bu sevgiyi her şeyin önünde görüyordu o.
E) Bilginler bilgini Mevlâna’ya yaklaştı sultan.
19. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, tamlananı sıfatla nitelenmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Karanlığımız için kim bilir kimin sesi gelir.
B) Aksın içimden, donduğunda gövdemin nefesi
C) Donsun, ruhumun kuşunun konacağı dam
D) Görünsün uzaklardan, terazinin boş kefesi
E) Biliyorum, herkesin sonesi vardır yaşamda
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlaması "zarf tümleci" görevinde kullanılmıştır?
A) O unutulmaz duyguyu bir sabah vakti yaşadılar.
B) Genç kadını izleyip, suçüstü yakaladılar.
C) Şehrin en güzel sarayında bir masal prensesi yaşıyordu.
D) Güneş ışıkları yedi renge ayrılmış, havada duru-yor.
E) Hepsi büyük ve yakıcı beyazlığın içinde sönüp kayboluyor.
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ad, hem sıfat tamlamasına yer verilmiştir?
A) O yıllarda, ispanya'da kanlı bir iç savaş sürüyordu.
B) İdam mangasının komutanı kadına acıyarak baktı.
C) Sabahın ışıkları içinde o muhteşem güzelliği gördü.
D) Şarkıcı, Çar'ın komutanlarını kendine hayran bırakıyordu.
E) Kılıcını indirdiği anda kadını vuracaklardı.
22. Belediye binasının önü, ulu kestane ağaçlarının gölgeleri ve çepeçevre dizilmiş banklarla halkı dinlenmeye davet eden meydan, biz çocuklar tarafından pek sevilen yerlerden biriydi.
Yukarıdaki cümlede kaç tane zincirleme ad tamlaması kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Uyurken (I)dikenli bileşiklerde bir çocuk
(II)Kapanınca kanlı, (III)kara pencereler
Ve (IV)hiç açılmayınca tek (V)umut perdesi
23. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcükler türlerine göre eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-D 3-C 4-B 5-A 6-E 7-E 8-C 9-A 10-D 11-B 12-A 13-C 14-D 15-E 16-A 17-C 18-C 19-D 20-A 21-C 22-B 23-E
İSİMLER TEST 2
I. Bu kentin bir yanında alevler çiçektendi.
II. Tepeleri kar tozudur her sabah
III. Alkışlara tutunarak yürüdü gençliğim
IV. Kurulu bir saatti yüreği zamanın
V. Kente gece giren firarilerin damarında
1. Numaralanmış dizelerin hangisinde, tamlananı tamlayanından önce kullanılmış bir ad tamlamasına yer verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ad tamlaması "özne" görevinde kullanılmıştır?
A) Bir yanıp bir sönen lambanın dibinde gölgem
B) Uykum nasıl olsa bir kelebeğin ömrüne denktir.
C) Çıkaramadım hatlarımdaki hattın anlamını
D) Çıkıp gidiyorum gecelerin ötesine bu akşam
E) Ruhumun kanatları ince saydam zardandır.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük, tamlayanı düşmüş bir ad tamlaması değildir?
A) Dünya büyüktür bilinir,
Uğultusu kalplerde duyulur.
B) Sözleri zayıflar, görmek istedikleri
Düş uzaklaşır, buğular içinde
C) Çiçekleri solmuş bahçelerden geçtik
Bahar akşamlarına benzemiyordu güz
D) Gezdik bir kez daha dağları
Mağaraları uğuldayan dehlizleri.
E) Bir ağaç kabuğu gibi katılaşmış kalbi
Yıllara meydan okuyan bir çınar gibiydi.
4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok ad tamlamasına yer verilmiştir?
A) Gecenin ışığını şafağın gölgesine yüklüyorlar.
B) Uyku, yolu yükseltiyor yıldız kümesine
C) Sular usulca uçurmuş seni parmak uçlarıyla
D) İçindeki dünya dünyanın kendisi oluyor
E) Nehir boyunu izleyerek aşağılara iner gönlüm
Yürüyoruz (I)bembeyaz ağaçların altında
(II)Sokak lâmbalarının ışığında
Bir (III)aşkın tertemiz sayfalarında
(IV)Parmaklarımızın izleri duruyor
(V)Yaşamın anlamı büyüyor varlığımızla
5. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış söz öbeklerinden hangisi bir zincirleme ad tamlamasıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. Gelecek diye bir (I)beklentisi yoktu artık; en ufak bir umut (II)ışığı yoktur. Onunsa hâlâ bir (III)umudu vardı ve yarını hiç sızlanmadan hayal edebiliyordu, ama yalnızlığı daha ne kadar sürecekti.
Yukarıdaki parçada attı çizili sözcüklerden hangisinin aldığı -ı takısı, işlevi bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. (I) Park Otel'in bir salonunda toplanmışlardı. (II) Yıllık kongreler yapıyorlardı. (III) Aralarında yurt çapında ün yapmış bilim adamları vardı. (IV) Ülkenin en seçkin aydınları buradaydı. (V) Bir rastlantı sonucu onların arasına düşmüştüm.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde ad tamlamasına yer verilmemiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Aşağıdaki dizelerin/cümlelerin hangisinde, birden fazla tamlayan bir adı tamlamıştır?
A) Hep başkalarının işlerini yapmak, ona ağır gelmişti.
B) İnsanın, kendi eyleminin kölesi olduğunu bilmiyor mu?
C) Sözlerin, cümlelerin ardında bir dünya var.
D) İpekli kumaşların hışırtısı kulaklarını tırmalıyordu.
E) Onun yumuşak saçları yavaş yavaş uzar.
9. Sahildeki (I)mezarlığın (II)arkasına düşen iki (III)ıhlamur (IV)ağacının (V)ortasına, mor çiçeklerden ekti.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi tamlayan durumunda değildir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) II. ve V.
10. (I)Yaşlı köylü, (II)çarşının ötesinde, (III)köprünün yanında, (IV)çukur bir yerde (V)hamal kahvesini önermişti.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış bölümlerden hangi ikisi, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) I. ve II. B) II. ve IV. C) IV. ve V. D) III. ve IV. E) I. ve IV.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad tamlamasının tamlananı bir sıfatla nitelenmiştir?
A) Gemimiz bir inip bir kalkıyor limanın renkli sularında.
B) Küçük gölün kıyısında bir çocuk dolaşıyor.
C) Elma ağaçları altında uzun masalar vardı.
D) Kırık sandalyelerin arasında çimenler büyümüş.
E) Gemiciler beyaz bayraklar çekmişti direklere.
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir zincirleme ad tamlamasına yer verilmiştir?
A) O günden bugüne mavi göğün altında durur.
B) Eski zaman evlerinin duvarlarında yansır ölüm.
C) Dilimde dizelerle yürüdüm, geniş şiir ülkesine.
D) Bir şarkı söylüyorum çiçeklerin diliyle.
E) Kendi derinliğinde yeşerir eski acılar.
13. Benim için burası masallar ülkesiydi. Gönlümün sultanını burada bulmuştum. Dağların azameti, tabiatın güzelliği, sevgilimin sevgisi, bana tılsımlı hazineler gibi geliyordu.
Yukarıdaki parçada kaç tane ad tamlaması kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili tamlama, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) Şimdi gözlerimin önünde bölünüyor zaman.
B) Keskin rüzgârlar izliyor durgun suyu kuzeyde.
C) Birlik tutkusunda yitiyor güneyin çocukları.
D) Boğaz üzerinde dev bir gemi yanıyor yavaş yavaş.
E) Onlar sahilde, denizin günlüğünü tutuyor.
15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili bölüm diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) Sazını söyletiyor yapraklı ağaçlar
B) Yanıp sönen bir duyguyla, bulutlu günlere yetişin
C) Şu bizim aşk dediğimiz, içimizde göstermelik çeşme
D) İster sizden bir güldeste, ister camdan bir keman
E) Açılır gül yaprağında, saz şairi niyetine.
16. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi ismin hal ekini almamıştır?
A) Sen insanları mutlu etmeye devam et, dedi.
B) Her dersin ilk öğrencisi o olmuştu yıllarca
C) Hakikate varan yolları bir bir göstermişti bana.
D) Oğluna söylenmesi gerekenleri söylemişti o akşam.
E) Bütün dünyayı sevgiyle kucaklayacak bir gönül vardı.
17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde aralarına sıfat girmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Suyun baş gövdesi aşağılıyor beni
B) Her gücün ötesinde bir sesti onunki
C) Gök gürültüsünün yankısını duyuyorduk
D) Uçurumların kenarında açmıştı çiçekler
E) Ölümün rengi çöker ikindi vakti dünyaya
(I)Gönlümde sönmeyen sabır mumusun
(II)Dillere destan hayat serumusun
Yeter (III)çektiklerim senin (IV)elinden
Şu perişan (V)halimin yorumusun
18. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi "iyelik eki" almamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
19. (I)Yunanlı bir çoban geçerdi yanlarından (II)tembel eşeğinin üzerinde. Yine gidecekleri yerlerden birine yaklaşıyorlardı. (III)Renkli ağaçların tepelerinden (IV)küçük bir kasabanın çatıları görünmeye başlamıştı; kasaba (V)batan güneşin ışığında sanki bir arka perdeye benziyordu.
Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi bir ad tamlamasında tamlayanın sıfatı görevinde değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
20. Allah'tan medet umma, ona sığınma ve (I)ahiret düşüncesi, Ziya Osman'ın şiirlerinde yoğun bir şekilde geçmektedir. Şiirlerindeki bu (II)din duygusu, hikâyelerinde yerini daha çok (III)insancıl duygulara bırakır. Hikâyelerinde ölüm, daha çok (IV)annesinin ölümü ve (V)Eyüp Mezarlığı çerçevesinde karşımıza çıkar.
Yukarıdaki parçada numaralanmış bölümlerden hangisi, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
21. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlananı tamlayanından önce gelmiş bir ad tamlaması vardır?
A) Martılar yazar denizde batan özgeçmişini gökyüzünün.
B) Sulu gözlerinin altında mavimsi torbalar oluşmuştu.
C) Bir düğün gecesine yakışır lüks bir bina da değildi.
D) Kız, sımsıkı tutmuştu hasta annesinin elini.
E) Hatırlamak istemiyordu onun son durumunu da.
22. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili tamlama, diğerlerinden farklı türde bir tamlamadır?
A) Birden karanlık uykusundan uyanıyor zaman
B) Kentin üzerine saldırıyor vahşi bir hayvan gibi dumanlar
C) Deniz yüzeyine eğilmiş, sularla tamamlanmış bu kent
D) Ortalığa korkunç bir saman kokusu yayılmıştı
E) Ay ışığında kolundaki saatten vakti öğrenmeye çalıştı
23. Hayattan umudunu (I)kesen için (II)artık dünya (III)yıpranmış bir araba lastiği gibi, (IV)sonsuz bir çöplüğe doğru (V)son sürat gider.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisi, bir ad tamlamasının sıfatı görevinde kullanılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Sensin (I)güvercinim, (II)kolum, (III)kanadım
Seni gördüm, seni bildim, tanıdım
Giysi yaptım aşkını ak (IV)tenime
Gönül kafesine girip (V)tünedim.
24. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi iyelik eki almamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
25. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ad tamlamasının tamlayanla tamlananı yer değiştirmiştir?
A) Bir tepesi vardır en küçük ağacın bile
B) Saatlerin yerine hafızam işler durmadan
C) Sesler denizin ufkunu uçtan uca sardı
D) Eğlenme gurbette yayla zamanı hiç
E) Yar elinden ben bir dolu içmişim
CEVAP ANAHTARI
1-D 2-E 3-D 4-A 5-B 6-D 7-B 8-C 9-E 10-E 11-A 12-B 13-E 14-B 15-E 16-B 17-A 18-B 19-A 20-C 21-A 22-A 23-C 24-E 25-A
İSİMLER TEST 3
1. Belki en (I)hülyalısı duyduğun masalların,
O şafak saltanatı (II)korularda dalların,
Her ufku tek (III)başına (IV)bekleyen eski çamlar,
Bir sır gibi (V)ömründen sızdırılmış akşamlar
Numaralanmış sözcüklerden hangisi isim çekim eki almamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Günümüzde Anadolu ağızlarının özgün niteliklerini korudukları söylenemeyeceği gibi İstanbul'da konuşulan Türkçenin de saf bir İstanbul ağzı olduğu söylenemez.
Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Özel isimler vardır.
B) Terim kullanılmıştır.
C) Soyut isimler kullanılmıştır.
D) Tekil isimler kullanılmıştır.
E) İyelik eki almış iki sözcük vardır.
3. Aşağıdaki cümlelerde yer alan altı çizili isimlerden hangisi yalın hâlde değildir?
A) Bu hafta yapacağımız gezi, gelecek haftaya ertelendi.
B) Çantasından iki gözlük çıkardı.
C) Yolculuk boyunca yanında oturan adam ile hiç konuşmadı.
D) Bahçe duvarını boydan boya kırmızıya boyamıştık.
E) Konuşmacının önüne küçük bir masa konulmuştu.
4. Aşağıdaki dizelerden hangisindeki altı çizili sözcüğün kökü tür yönüyle farklıdır?
A) Sarardı iki günde yapraklar.
B) Sular başladı mı sığlaşmaya?
C) Annemin uykusuna kıydığım saat
D) Çizgiler ufukta birleşiyordu.
E) Annesine seslendi bir çocuk
5. Aşağıdakilerden hangisinde geçen altı çizili cins (tür) adı gerektiğinde özel ad olarak da kullanılabilir?
A) İnsanın hayata karşı ödevi yaşamaktır.
B) Yaşamak zevki nedir bilmez ölümden korkan.
C) Hepimizin bir annesi vardır: toprak.
D) Menekşelerin tatlısını tak saçlarına.
E) Hayatta yediğim darbelerin en ağırıydı.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük "-i" hâl eki almamıştır?
A) Yangını söndürmeye giderken ben tutuştum.
B) Bu ıssız yerlerde kendimi arıyorum.
C) Sonu hüsranla biten rüyalara vurgunum.
D) Geleceğini arıyor boş sözlerde
E) Dallarından koparmak istiyorlar gülleri
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde çoğul eki almış sözcük kullanılmamıştır?
A) Boyama işini dün akşam bitirmişler.
B) Yeni düşüncelerle pek karşılaşmıyoruz.
C) Eleştirilerimin yanında denemelerim de var.
D) Kimi yazarlar yaşadıkları bölgeyi anlatmıyorlar.
E) Kitapta yer alan öyküler ilgi çekiciydi.
8. İsimlere çekim ekleri, "çoğul eki – iyelik eki – hâl eki" sırasıyla eklenir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bu kuralı örneklendiren bir kullanım vardır?
A) Ödevlerin bitince biraz dinlenebilirsin,
B) Bu konu ile ilgili bilgi, defterlerinizde var.
C) Çocukların istekleri bitmek bilmiyordu,
D) Geçen yaz Mersin'deki teyzemlere gittik.
E) Sınıfımızda adı Murat olan üç öğrenci vardı.
9. Bahçedeki bütün çiçekler sıcaktan kurumuş.
Aşağıdakilerin hangisinde "-den, -dan" eki altı çizili sözcükteki işleviyle kullanılmıştır?
A) Bazı kitapları, her yıl yeniden okuyordu.
B) Bu bölgenin sorunları yıllardan beri sürüyor.
C) Hasta çocukların durumu günden güne düzeliyor.
D) Kimsenin uğramadığı bu yerde sıkıntıdan patlayacaktık.
E) Akşama doğru hafiften bir rüzgâr başlamıştı.
10. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir ek almıştır?
A) Akşamları eve geç geldiği için çocuklarını göremiyordu.
B) Nedense hiç sevmiyorum böyle geceleri.
C) Sabahları ilk durağa kadar yürümek zorunda kalıyorduk.
D) Ne kadar da kısa sürüyor bu kış günleri!
E) Gündüzleri okula gittiğinden akşam çalışıyor.
11. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcük hem iyelik hem hâl eki almıştır?
A) Ufuklara gömüldü yıldızlar ve ışıklar
B) Gölgeler güzellik pınarını susturmak istiyorlar
C) Korku bulutları sardı dört bir yanımızı
D) Denizlerden buseler kondurduk yüzlerine
E) Tarihten bile kovulduğumuz hatırlandı
12. Kimi insan derbeder
Ömrünü heba edip gider
Kimisi maişet derdine düşmüş
Rahattan bihaber
Olmayacak işler peşinde
Yukarıdaki dizelerden kaçıncısında hâl (durum) eki alan sözcük kullanılmamıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13. Aşağıdakilerden hangisinde topluluk ismi kullanılmıştır?
A) Işıklar yanmadığı için sınıf karanlıktı.
B) Bu okul geçen yit öğretime açıldı.
C) Takım, ancak öğleye doğru toplanmıştı.
D) Bazı diller çok az kişi tarafından kullanılır.
E) Onun için en önemli şey insan yaşamıydı.
14. Aktif (I)düşünebilmek (II)için, klasik (III)düşünme (IV)alışkanlıklarından (V)kurtulmamız gereklidir.
Numaralanmış sözcüklerden hangisi durum eki almıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. (I)Gökkuşağı gibisin; (II)bulutlar senden yana,
Sessiz bir hesaplaşma (III)fırtınasında.
(IV)Esir aldı vahşi dalgalar beni,
Bir (V)deniz fenerisin yolculuğumda.
Numaralanmış sözcüklerden hangisi somut isim değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde iyelik eki ve hâl eki aynı sözcükte birlikte kullanılmıştır?
A) O günlerde seni görmeyi çok istemiştim.
B) Her bayram, annemi, elleri ile hazırladığı baklavaları hatırlarım.
C) Her şeyi yeniden bir düzene oturtmaya çalışıyoruz.
D) Onun gruptan ayrılması herkesi çok üzdü.
E) Bahar geçmeden solmuştu bahçelerimiz.
CEVAP ANAHTARI
1-D 2-E 3-D 4-C 5-C 6-C 7-A 8-B 9-D 10-B 11-B 12-A 13-C 14-D 15-D 16-B
İSİMLER TEST 4
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "-cık, -cik" eki eklendiği sözcüğe ötekilerden farklı bir anlam katmıştır?
A) Kutunun ağzı metal bir kapakçıkla kapatılmıştı.
B) Biz geldiğimizde bu salonda kimsecikler yoktu.
C) Gölün içinde irili ufaklı adacıklar vardı.
D) Elindeki eşyaları bir kutucuğun içine yerleştirdi.
E) Yaz geldi mi bu dereciğin suyu azalır, ağlar gibi akar.
2. Kaderin (I)önünde eğil,
Doğmamak (II)elinde değil.
Gözlerinin (III)yaşını sil,
(IV)Hayattan (V)zevk de alırsın.
Numaralanmış sözcüklerden hangisi yalın hâldedir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özel ad olarak da kullanılabilen bir tür (cins) adı vardır?
A) Orman alabildiğine sakin ve dinlendiriciydi.
B) Bir kartal, kayanın üstünde güneşleniyordu.
C) Derenin içinde alabalıklar oynuyordu.
D) Birden bir çam kozalağı yere düştü.
E) Ağaçların sık dalları gökyüzünün görünmesini engelliyordu.
4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük birden çok durum eki almıştır?
A) Çocuklarımıza her şeyin doğrusunu anlatmalıyız.
B) Sokakta gürültü olunca evdekilerden biri kapıya çıktı.
C) Adam, belgelerini kaybettiğini söylüyor, âdeta yalvarıyordu.
D) Okula gitmediğini korkusundan kimseye söyleyemedi.
E) Geçen yıl okuduklarınızı bu yıl yeniden okumayın.
5. Bilgileri nerede, nasıl ve ne zaman kullanacağını bilmeyen kişi, ne kadar çok bilgiye sahip olsa da etkili olamaz.
Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Birden çok hâl eki almış sözcük kullanılmıştır.
B) "etkili" sözcüğü herhangi bir hâl eki almamıştır.
C) Yalın hâlde kullanılmış sözcükler vardır.
D) Çoğul eki ve hâl eki almış sözcük kullanılmıştır.
E) Soyut adlar vardır.
6. Var olanla yetinmek (I)yeniliklere kapalı kalmak demektir. (II)Gelişme için düşünce ve (III)eylemin kol kola yürümesi şarttır. (IV)Güneş ile ilgili araştırmaların sürdürüldüğü bu (V)çağda kısır tartışmalar artık sona ermelidir.
Numaralanmış sözcüklerden hangisi soyut isim değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Gücüm, hayatım nem varsa kaybettim.
Kaybettim ah dostlarımı, neşemi.
Kalmadı hatta kibrim, azametim.
Oydu vehmettiren dahiliğimi.
Yukarıdaki dizelerde iyelik eki almış kaç sözcük vardır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
8. Aşağıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi ötekilerden farklı bir ek almıştır?
A) Hâlâ dilimdedir tuzu engin denizlerin!
B) Bildim nedir, ufuktaki sonsuzluğun tadı
C) Bir med zamanı, gökyüzü kurşunla
D) Gördüm deniz dedikleri bin başlı ejderi
E) Garbın ucu, son kıyıdan en gürültülü
9. Onun öykülerinin en önemli özelliği anlatımdaki yalınlıktır; anlattıkları zenginleşen duyarlıklardan ve üstü kapalı kırgınlıklardan örülüdür.
Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Soyut isimler kullanılmıştır.
B) İyelik eki almış birden çok sözcük vardır.
C) "duyarlıklardan" sözcüğü hem çoğul, hem durum eki almıştır.
D) Yalın hâlde kullanılmış sözcükler vardır.
E) Topluluk ismi kullanılmıştır.
10. (I)Tutmadı ellerim sıcak ellerini
Duymadım aşk denen (II)tatlı sözleri
(III)Taşıdım gönlümde acı (IV)izleri
(V)Yorgunum dostlarım, yorgunum artık
Vefasız yıllara dargınım (VI)artık
Numaralanmış sözcüklerden hangilerinin kökü fiil (eylem) değildir?
A) I. ve II. B) III. ve IV. C) V. ve VI. D) II. ve IV. E) III. ve VI.
11. (I)Deniz kıyısına vardığım (II)zaman (III)dalgaların kenarına oturmuş üç deniz kızı gördüm; (IV)yeşil (V)saçlarını altın bir (VI)tarakla tarıyorlardı.
Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangileri somut, tekil isimdir?
A) I. ve V. B) II. ve IV. C) I. ve VI. D) III. ve V. E) IV. ve VI.
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "kitap" sözcüğü türün tümünü anlatacak biçimde kullanılmıştır?
A) İlter'in okuduğu kitap ilgimi çekmişti.
B) Bir kültürün yaşamasında en etkin öge kitaptır.
C) Bu kitabı dün biri sınıfta unutmuş.
D) Matematik kitabını nerede bıraktığını hatırlamıyordu.
E) İki haftadan beri elinde aynı kitabı gezdiriyor.
13. Onun hakları senindir.
Senin hakların da onun.
Senin sesin onun sesi, evi senin evin.
İster haklı, ister haksız olsun.
Onu her zaman savunasın.
Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden kaçı iyelik eki almıştır?
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
14. Yanına gelen çocuğa, adresi kimden aldığını sordu. Karşısında duran çocuğun ayağı sakattı. Çocuk soruya cevap vermeyince sorusunu tekrarladı.
Altı çizili sözcüklerden kaçı hâl (durum) eki almamıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
15. Beni benden alıyor,
Gözümdeki gözlerin
Aydınlık ufukların
Müjdesidir sözlerin.
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. dizede hâl eki almış sözcükler vardır.
B) II. dizedeki iki sözcük de iyelik eki almıştır.
C) III. dizedeki "aydınlık" sözcüğü yalın hâldedir.
D) Fiil soylu sözcük kullanılmamıştır.
E) Somut ve soyut ad vardır.
16. Aşağıdakilerden hangisinde çoğul eki almış bir sözcük yoktur?
A) Martıların biri kalkıyor, biri konuyordu.
B) Martılardan korkuyordu güvercinler.
C) Denize taş atıyordu çocuklar.
D) Bekçiyi görünce hemen kaçtılar.
E) En çok balıklar sevindi bu işe.
CEVAP ANAHTARI
1-B 2-E 3-B 4-B 5-A 6-D 7-D 8-D 9-E 10-D 11-C 12-B 13-A 14-B 15-D 16-D
İSİMLER TEST 5
1. Aşağıdaki dizelerden hangisinde iyelik eki almış birden çok sözcük vardır?
A) Bir kez yüzün görmeyi değişmem bin sevgiye
B) Ruhuma su gibi akıyor sesin
C) Bir kere göründün, kayboldun neden?
D) Sanırım ki bahçelerde sesin var
E) Mehtap, yine senin için doğacak
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde belirtme durumu eki alan bir ad kullanılmamıştır?
A) Kolunu çarpınca bardaktaki suyu döktü.
B) Gözlüğü, dün senin odanda kalmış.
C) Son soruyu ikinci okuyuşta anlayabildi.
D) Bu sesi her sabah mutlaka duyuyorduk.
E) Geçen hafta bu kitabı Özgür'e vermiştim.
3. Aşağıdaki dizelerden hangisinde "çoğul, iyelik ve hâl eki"nin bir arada kullanıldığı sözcük vardır?
A) Bir gönül vardı bende, henüz aşkı tatmamış
B) Tertemiz hislerine günah nedir katmamış
C) Nicedir susmayı bilmez, susamış dillerimiz
D) Sinemizden savurur göklere hicran ateşi
E) Gönlümün, yıllar da geçse sönmez asla ateşi
4. Aşağıdaki dizelerden hangisinde "topluluk ismi" kullanılmıştır?
A) Ayaş yollarında kervanın mı var?
B) Beni öldürmeye fermanın mı var?
C) Seninle olayım da dünya gözümde değil.
D) Şimdi gök daha mavi, deniz bir başka güzel.
E) Gözlerim hep böyle yollarda kalmasın gel.
5. (I)Mutsuzların (II)yaygın olduğu bir toplumda, çok az (III)sayıdaki mutlu (IV)görünen insanın da gerçekten mutlu (V)olması düşünülemez.
Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönüyle farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6. I. Ayaş yollarından aştım da geldim
II. Boyunu boyuma ölçtüm de geldim
III. Güzeller içinden seçtim de geldim
IV. Yandım Allah, yandım; yandırma beni
V. Derin uykulardan kaldırma beni
Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde hâl eki almış birden çok sözcük vardır?
A) I. ve III. B) II. ve IV. C) III. ve V. D) I. ve IV. E) II. ve V.
7. I. Aşk bağından çiçek verirsin diye,
II. Yollarına baktım, gelirsin diye,
III. Gönlümden geçeni bilirsin diye,
IV. Kaderde ayrılık olmasın diye,
V. Dilek ağacına mendil bağladım.
Numaralanmış dizelerin hangisinde iyelik eki almış sözcük yoktur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. Bu semtte, o fiyatlara ev bulamazsınız.
"-ler, -lar" çoğul eki aşağıdakilerin hangisinde bu cümledeki işleviyle kullanılmıştır?
A) O sıralarda ben ilkokula yeni başlamıştım.
B) Bir zamanlar bu bölgede büyük çınar ağaçları varmış.
C) Adam işini gücünü bırakıp Afrika'lara gitmiş.
D) Dün akşamdan beri çocuk ateşler içinde yanıyor.
E) Bu bölgede yaşayan insanlar balıkları da denizi de çok severler.
9. Aşağıdaki dizelerden hangisinde "-e, -a" eki eklendiği isme "yönelme, yaklaşma" anlamı katmamıştır?
A) Küçük kız, zili duyunca kapıya koştu.
B) Dün akşam evine geç saatlerde gelebildi.
C) Sık sık saate bakıyordu, fakat zaman geçmek bilmiyordu.
D) Bugün kimse gelmez, boşuna beklemeyin.
E) Pazar günü babamla İzmir'e gideceğiz.
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde "-cık, -cik" eki küçültme göreviyle kullanılmıştır?
A) Suyun yüzünde sürekli kabarcıklar oluşuyordu.
B) Gelincik; adı güzel, ama oldukça tehlikeli bir hayvandır.
C) Bazı balıklarda ayıklanacak kadar kılçık yoktur.
D) Kovalarıyla kum taşıyan küçükler, öğleye kadar bir tepecik oluşturdular.
E) Günlük dilde kullanılan sözcük sayısı çok fazla değildir.
11. I. Bahçemde bir bahar günü (I)açarak.
II. Daha yaz (II)geçmeden (III)sarardı gülüm.
III. Ne hazin (IV)duruyor, saçlarında ak
IV. Böyle tez (V)solacak ne vardı gülüm!
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisi kök yönüyle ötekilerden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. Ufuk'u böyle bir toplantıya, ilk kez kardeşi getirmişti. Ufuk anlatılanları dinliyor, çevresindeki her şeye dikkatle bakıyordu. İlk gün anlatılanlardan pek bir şey anlamadığından canı çok sıkılmıştı.
Bu cümlelerdeki altı çizili sözcüklerden kaçı hâl (durum) eki almıştır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
13. Aşağıdakilerden hangisinde çoğul eki almış sözcük yoktur?
A) Önümüze hep engel çıkardılar.
B) Engeller aşılmak için vardır.
C) Kendine güvenenler hedefine ulaşır.
D) Gün gelir unutulur, tüm sıkıntılar.
E) Kıymetini bilmek gerek güzelliklerin.
14. Bir çoban yaslanmış (I)pınar dibine,
Çalar (II)kavalını inceden ince.
(III)Gün batıp ovaya (IV)sürü inince
Kaval ağlar, (V)çoban ağlar, göz ağlar…
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisi "somut, tekil isim" değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
15. Bir kara sevda benim bağladı kaderimi.
Aşkın bitmez yoluna koydum dertli serimi.
Yüz bin âşıkın olsa tutmaz benim yerimi.
Aşkın bitmez yoluna koydum dertli serimi.
Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden kaçı iyelik (aitlik) eki almıştır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, belirtme durumu eki alan sözcük vardır?
A) Her çocuğun bir ağacı olmalı, derlerdi.
B) "Bu kimin kalemi?" diye sordu.
C) Hangi çocuğu çağıracağına karar veremiyordu.
D) Kardeşi hasta olduğu için çok üzgündü.
E) Tatilde okuyacağı kitabı yokmuş.
CEVAP ANAHTARI
1-B 2-B 3-B 4-A 5-A 6-E 7-D 8-A 9-D 10-D 11-C 12-C 13-A 14-D 15-C 16-C
